Stres Yönetimi Nedir, Nasıl Yapılır?
Stres büyük küçük demeksizin hayatımızın bir parçası haline gelmiş durumda; ancak, sağlığımız ve psikolojimiz üzerinde bu kadar ciddi etkilere sahip olan bir olumsuzluğa alışmamız gerekir. Peki, o halde stresin kaynağı nedir, stresten kurtulmak için neler yapılmalıdır ve stres yönetimi nedir? Stresle baş etmenin en etkin yöntemi olan stres yönetimini sizler için adım adım anlatıyoruz.
Stres Yönetimi Nedir?
Bireyin herhangi bir tehlikeye karşı fiziksel ve psikolojik anlamda mücadele verememesi sonucunda oluşan baskı ve basınca verilen isim strestir.
Stres yönetimi ise stresin hem psikolojik hem de fiziksel olumsuzluklarından kaçınabilmek için bireyin hayatına adapte etmesi gereken olumlu alışkanlıkları, strese karşı verdiği tepkileri daha sistemli ya da bilinçli hale getirmesini ve hayatının kontrolünü ele almasını ifade eden kavramdır.
Unutmamak gerekir ki stres aslında bir hastalık değildir; aksine belirli bir seviyeye kadar olan stres bireyin günlük yaşamını olumlu etkiler ve motivasyon kaynağıdır. Burada önemli olan stres değil, strese karşı verilen tepkidir. Bu nedenle de stres yönetimi sandığımızdan çok daha önemli bir pratiktir.
Stres Yönetimi Nasıl Yapılır?
-
Hayatınızda stresin önemli bir rolü olduğunu ve sizi olumsuz etkileyebileceğini kabullenin.
Evet, yanlış okumadınız; stresle mücadele etmeden önce onu kabullenmeniz ve kucaklamanız lazım. Stresin kaynağını her zaman saptayamayabilirsiniz; ancak stres sahibi olduğunuzu hissetmemeniz elde değil. Eğer stresin sizi ne kadar etkilediği konusunda kaygılarınız varsa, doktor randevusu alarak stres testine girebilirsiniz. Bu test sonucunda stresin kalbiniz ve sinir sisteminiz üzerindeki etkilerini daha net anlayabilir ve stresinizin durumunu daha rahat kavrayabilirsiniz.
- Strese girmenizin nedenlerini araştırın ve stres kaynağınızı bulun.
Olumsuzluklar karşısında toplumsal sorunları, iş hayatını vb. suçlamaya yatkın olsak da sahip olduğunuz stresin sebebi muhtemelen daha derinlerde yatıyordur. “Stres nedir?” yazımıza göz atarak stres nedenlerinin toplandığı kategorileri öğrenebilir ve hangisinin sizin durumunuz için geçerli olduğunu anlamaya çalışabilirsiniz. Bu süreçte size yardımcı olabilecek bir diğer önerimiz ise ‘stres günlüğü’ tutmak. Gün içinde kendinizi kötü hissettiğiniz ya da kaygılarınız arttığında, bir deftere kaygılanmanıza neden olan durumu, sizi neyin tetiklediğini ve duygusal tepkilerinizin nasıl olduğuna dair küçük notlar alabilirsiniz. Notlarınız biriktikçe stres kaynağınızı bulmanız da kolaylaşacaktır.
- Günlük rutininize meditasyon ve telkin pratikleri ekleyin.
Meditasyon denince birçoğumuzun aklına uzun mediatif pratikler ve yoga gelse de günlük 10 dk süre ile yapılan kısa meditasyonlar ile stresle mücadelede bir adım öne geçebilirsiniz. Günün her saatinde ve her yerde yapabileceğiniz meditasyonlar için “Meditasyon Çeşitleri Rehberi”’mize göz atabilirsiniz.
- Uyku düzeninizi oluşturun.
Uyku düzeninin stresle olan bağlantısı genelde anlamakta zorlanılan bir konu olsa da durum çok basit: hormonlar! Evet, yanlış okumadınız. Uyku döngümüzü gün ışığına göre ayarlamak hormon seviyelerimizi etkiliyor. Örneğin, sabahın erken saatlerinde uyanıp gün ışığından faydalanıldığında strese neden olan kortizon ve adrenalin hormonu seviyeleri düşer. Güneşin batışının ardından uyunduğunda ise uyku-uyanıklık dengesini sağlayan melatonin hormonu artar. Eğer günlük yaşamın koşuşturması nedeniyle uyku saatlerinizi düzenleyemiyorsanız, gün ışığını taklit eden lambalardan yararlanabilirsiniz.
- Değiştirme imkanınız olmayan durumları kabullenin.
Günlük rutininize olumlu alışkanlıklar eklemek, uyku düzeninizi oluşturmak ya da meditasyon yapmak sizin elinizde olsa da stres kaynağınızı değiştirmeniz her zaman mümkün değildir. Örneğin, ekonomi, sınavlar, trafik gibi konularda elinizden gelen bir şey maalesef yoktur ve bu durumları kabullenmediğiniz sürece stres kaynağı olarak kalmaya devam ederler.
Stresle mücadele etmekte oldukça etkili olan 5 maddeyi sizler için derledik; unutmayın ki değişim her zaman çaba ve umut gerektirir ve bazen yalnızca adım atmak bile yeterlidir. Bu sebeple, yukarıda maddelerden hayatınıza en kolay adapte edebileceklerinizi seçmenizi ve daha sağlıklı, huzurlu bir yaşam için ilk adımlarınızı atmanızı tavsiye ederiz.
