Bebeğinizi sonunda kucağınıza aldınız; ancak, bir sorun var. Bebeğiniz sürekli ağlıyor, huzursuzluk yaşıyor ve uyumakta zorlanıyor. Bebeğinizin saatlerce süren ağlamaları hem onun hem de sizin düzeninizi altüst ediyor. Peki, bu ağlama krizlerinin sebebi ne olabilir? Kolik? Kolik nedir, dediğinizi duyar gibiyiz. Gelin birlikte “Kolik krizleri nedir, kolik krizleri neden olur ve nasıl sakinleştirilir?” sorularını cevaplayalım. Hazırsanız, başlıyoruz!
Kolik Krizleri Nedir?
Kolik, genellikle sağlıklı doğmuş bebeklerde görülen, belirgin bir nedeni olmadan ortaya çıkan uzun ve yoğun ağlama nöbetleriyle karakterizedir. Tıp literatüründe "3 kuralı" ile tanımlanır:
-
Günde en az 3 saat,
-
Haftada en az 3 gün,
-
En az 3 hafta boyunca süren aşırı ağlama durumudur.
Bu ağlama nöbetleri genellikle bebek 2. veya 3. haftasını doldurduktan sonra başlar; en yoğun şekilde 6. haftada görülür ve genellikle 3-4. ay civarında kendiliğinden sona erer. Sebebi henüz tam olarak saptanamamış olsa da kolik krizi olan bebekleri sakinleştirmek ve krizleri hafifletmek için birçok önerilen yöntem bulunmaktadır. Kolik bebek nedir, sorusunun daha detaylı bir yanıtını arıyorsanız; Kolik Bebek Nedir, Neden Olur? yazımızdan faydalanabilirsiniz.
Kolik Krizi Ne Değildir?
Kolik, genellikle geçici ve zararsız bir durumdur. Ancak:
-
Ağlamalar gün boyu sürüyorsa,
-
Bebeğin beslenmesinde veya kilo alımında ciddi bir sorun varsa,
-
Ateş, ishal, kusma gibi ek belirtiler varsa,
-
Ağlamalar çok tiz, keskin ve çığlık şeklindeyse
…bu durumlar kolik ile açıklanamaz ve mutlaka bir çocuk doktoruna danışılmalıdır. Çünkü bu belirtiler başka bir sağlık sorununun habercisi olabilir.
Kolik Krizi Belirtileri Nelerdir?
-
Ağlama sırasında dizlerini karnına çekme, ellerini sıkıca yumruk yapma
-
Karında şişlik veya sertlik hissi (gaz dolayısıyla)
-
Her gün aynı saatlerde, özellikle akşam saatlerinde yoğunlaşan ağlama krizleri
-
Bebeğin emmek istememesi
-
Gaz çıkarma ya da dışkılama sonrasında ağlamada azalma
-
Yüzde kızarma hatta morarma gibi belirtiler
Kolik Krizleri Neden Olur?
Yukarıda da değindiğimiz gibi kolik hâlâ tam anlamıyla çözülmüş bir tıbbi durum değildir. Ancak uzmanlar bu duruma neden olabilecek çeşitli faktörler üzerinde durmaktadır:
1. Sindirim Sistemi Gelişiminin Tamamlanmamış Olması
Bebeklerin bağırsak sistemi doğduklarında henüz tam olgunlaşmamıştır. Gaz sıkışmaları, bağırsak hareketlerindeki düzensizlikler kolik semptomlarına neden olabilir.
2. Gaz Sorunu ve Hava Yutma
Biberonla ya da hızlı emzirilen bebekler hava yutabilir. Bu hava, mide ve bağırsakta birikerek bebeğin fiziksel rahatsızlık duymasına ve huzursuz olmasına yol açar.
3. Anne Diyeti ve Alerjiler
Emziren annelerin tükettiği bazı besinler (örneğin; lahana, brokoli, inek sütü, soğan) süt aracılığıyla bebeği etkileyebilir. Ayrıca inek sütü proteini intoleransı gibi alerjiler de koliğe neden olabilir ve bu semptomları tetikleyebilir.
4. Sinir Sisteminin Aşırı Uyarılması
Bazı bebekler dış dünyadaki ışık, ses ve hareket gibi uyaranlara karşı daha hassastır. Bu da onların kolayca strese girip ağlamalarına neden olabilir. Ancak, bu durumun kolik olarak adlandırılabilmesi için bebekte eşlik eden bir fiziksel huzursuzluk da olmalıdır.
Kolik Krizinde Ne Yapılır?
Her bebeğin ihtiyacı farklıdır. Ancak, kolik belirtilerini hafifletmeye ve kolik krizi yaşayan bebekleri uyutmaya yardımcı olabilecek bazı denenmiş ve işe yarar yöntemler şunlardır:
1. Gaz Masajı ve Karın Egzersizleri
-
Bebeğinize her gün belirli saatlerde gaz masajı yapabilirsiniz.
-
Ilık bir ortamda, saat yönünde yapılan dairesel karın masajı gazı rahatlatır.
-
“Bisiklet hareketi” gibi bacak egzersizleri de bağırsak hareketlerini destekler.
-
Gaz sorunu azalan bebeğiniz daha az huzursuzluk yaşayacak ve daha kolay uykuya dalacaktır.
2. Beyaz Gürültü Kullanımı
-
Elektrik süpürgesi, saç kurutma makinesi, deniz dalgası gibi beyaz gürültü sesleri, bebeklere anne karnındaki ortamı hatırlatır ve sakinleştirici etki sağlar.
-
Beyaz gürültü cihazları, bebeğiniz ağladığında daha kolay sakinleşmesini sağlar ve krizleri önlemeye yardımcıdır.
-
Ayrıca, bebeğinizin daha kolay uykuya dalmasına da yardımcı olur. (Araştırmalar, beyaz gürültü seslerinin yenidoğan bebeklerin %80’ini yalnızca 5 dk içinde uyuttuğunu göstermektedir.)
3. Fiziksel Temas
-
Bebeğinizi rahatlatmanın ve kolik krizlerini hafifletmenin bir diğer yolu da, onun kendini güvende hissetmesini sağlamak ve bu şekilde, sakinleşmesine yardımcı olmaktır.
-
Beyaz gürültü sesleri gibi fiziksel temas da bebeklerin kendilerini daha güvende hissetmelerine ve daha kolay sakinleşmelerine yardımcıdır.
-
Bebeği anne veya babanın göğsünde taşımak, hem güven hissini artırır hem de kolik nöbetlerinde daha hızlı sakinleşmeyi sağlar.
4. Sıcaklık ve Banyo
-
Ilık bir banyo, hem kasların gevşemesine hem de gaz sıkışmasının azalmasına yardımcı olabilir.
-
Karna konulacak ılık havlu ya da bez de bebek için rahatlatıcı olabilir (Doğrudan sıcak uygulama yapılmamalı, dikkatli olunmalıdır).
-
Fiziksel rahatsızlıkları azalan, gaz sancısı çekmeyen bebeğinizin ağlama krizleri ve huzursuzluğu da daha az olur.
-
Eğer ılık banyonun kolik krizleri olan bebeğinizi rahatlattığını gözlemliyorsanız; özellikle uyku rutinlerine bu aktiviteyi de ekleyebilirsiniz.
5. Beslenme Alışkanlıklarınızı Gözden Geçirin
-
Kolik sendromu, yalnızca bebeğin sağlığından değil; sizden de kaynaklanıyor olabilir.
-
Tükettiğiniz süt ürünleri baklagiller ve kafein gibi gaz yapıcı besinler, bebeğinizin henüz gelişmekte olan sindirim sistemini zorlayabilir ve kolik semptomlarını tetikleyebilir.
-
Beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirmeniz ve bu besinleri çıkarmanız, bebeğin kolik krizlerini hafifletecektir.
-
Ayrıca, bebeğiniz mama ile besleniyorsa, keçi sütlü bir alternatife de geçiş yapmayı deneyebilirsiniz.
Ebeveynler İçin Psikolojik Destek
Kolik sadece bebeği değil, ebeveynleri de etkiler. Sürekli ağlayan bir bebeği sakinleştirmeye çalışmak uyku düzeninizi, sabrınızı ve özgüveninizi zedeleyebilir. Bu süreçte:
-
Ebeveynler sırayla dinlenmeli.
-
Destek alınmalı, gerekiyorsa bir yakından yardım istenmeli.
-
Bebek ağlarken onu güvenli bir ortamda bırakıp birkaç dakika nefes almak gibi egzersizlerle anne, baba da sakinleşmeli.
-
Bu sürecin geçici olduğu ve hiçbir şekilde ebeveynliğinizin kalitesini belirlemediği unutulmamalıdır.
Kolik Krizleri Ne Zaman Geçer?
İyi haber şu ki, kolik bir hastalık değildir ve kalıcı değildir. Bebeklerin büyük çoğunluğu 3. ya da 4. ay itibarıyla kolik krizlerini geride bırakır. Sindirim sistemi gelişir, sinir sistemi olgunlaşır ve bebek dış dünyaya daha uyumlu hale gelir. Ayrıca, artık bebeğin gece-gündüz farkını da anlaması ve uyku eğitimi ile sağlıklı uyku rutinleri kurmaya başlaması ile uykusuz geceler de azalır. Bu sayede, hem fiziksel hem de ruhsal olarak, çok daha sakin ve sağlıklı bir döneme geçiş yapabilirsiniz.
Kısacası, kolik krizleri ile boğuştuğunuz dönem, beveynlik serüveninin en zorlu ama geçici dönemlerinden biridir. Sabır, sevgi ve bilinçli yaklaşım bu süreci hem sizin hem de bebeğinizin daha hafif atlatmasına yardımcı olur. Unutmayın: Yalnız değilsiniz. Milyonlarca ebeveyn sizinle benzer duyguları yaşadı ve geçti. Bu dönem de geçecek, hem de düşündüğünüzden daha çabuk.
