Bebek Sünneti ve Sünnet Sonrası Bakım
Bebekler ne zaman sünnet edilebilir, yenidoğan sünneti bir sağlık sorununa neden olur mu, gibi sorular tüm yeni ebeveynlerin kafasını kurcalamaktadır. Gelin erkek bebeklerin sağlığı ve cinsiyet kimlik gelişimleri için çok önemli olan bu konuyu birlikte inceleyelim.
Bebek Sünneti Ne Zaman Yapılmalıdır?
"Doğumdan sonra sünnet ne zaman yapılır?" sorusunun en doğru cevabı 1.5 aydan sonrasıdır.
Geleneksel olarak;
- Doğumu izleyen ilk birkaç gün bebeğin iyileşme kapasitesinin çok yüksek olması ve bebeğin acı duymaması nedeniyle yenidoğan sünneti için tercih ediliyordu.
- Ancak, eğer yenidoğan sünneti ilk günlerde yapılamazsa 1. ayın sonuna kadar da anestezi ile yapılıyordu.
Yapılan araştırmalar göstermektedir ki;
- Yenidoğan bebekler de ilk birkaç gün acıyı hissetmekte hatta tüm uyaranlara karşı çok hassas olmaktadır.
- Bu nedenle hâlâ bazı hastanelerce uygulanmaya devam edilen ilk birkaç gün anestezisiz sünnet pratiği doğru değildir.
- Bebek sünneti zamanı için en uygun olan süre ise 1.5 ay ile 2 yaş arası olmalıdır.
- Böylece hem bebek için acısız bir uygulama olur hem de anestezinin ağır etkilerini yaşamaz ve lokal anestezi ile kolay bir operasyon atlatır.
Hangi Sünnet Yöntemi Daha İyidir?
Söz konusu sünnet yöntemleri olduğunda bebekler ve çocukları ayırmak gerekir.
Çocuklarda:
- Çocuklarda sünnet yapmanın en doğru yöntemi genel anestezidir. Genellikle çocuk sünneti lokal anestezi ile yapılsa ve çocuk acı hissetmese de çekme, germe gibi anları hissetmektedir.
- Bu nedenle de çocukta korku ve olumsuz cinsel travmalar oluşabilmektedir.
- Genel anestezi ile bu olumsuz etkilerin önüne geçilebilir.
Bebeklerde:
- Bebek sünnetinde genel anesteziye başvurmak hiç doğru bir tercih değildir; çünkü hem genel anestezi öncesi kan alma gibi hazırlık işlemleri bebeği yormaktadır hem de genel anestezinin kendisi.
- Bebekler henüz sünnet korkusu geliştirmediği için lokal anestezi ile yapılan ağrısız bir işlem sağlıklı bir bebek sünneti için yeterlidir.
- Ancak, bebek sünnetinde bebeğin yaşı çok önemlidir. 1.5 ay öncesi ve 2 yaş sonrası sünnet tavsiye edilmemektedir.
Sünnet yöntemi ise doktorun alışkanlıklarına ve tercihlerine göre değişebilir. Yukarıdaki ayrıntılara dikkat edildiği sürece, klasik cerrahi sünnet ya da metal ya da plastik klempler kullanılarak yapılan sünnet fark etmez. Her ikisi de sağlıklı yöntemlerdir.
Neden 2 Yaşındaki Bebeğe Sünnet Yapılmaz?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi bebek sünnetti 1.5-6 yaş arasında önerilmemektedir; özellikle de psikologlar tarafından.
- 1.5- 2 yaş civarında bebeklerde cinsel kimlik oluşmaya başlar; yani bebekler cinsiyetlerini kavrarlar.
- Bu durumda hormonların da etkisi büyüktür ve cinsel organla alakalı herhangi bir müdahaleden kaçınılması gerekir.
- Aksi takdirde, 2 yaşında sünnet olan bebek cinsel kimliğine dair olumsuz fikirler edinebilir ya da belirsizlik yaşayabilir.
- Ayrıca, 2 yaşında sünnet olan çocuk acı hissetmese de hadım edildiği fikrine kapılabilir ve cinsel kimlik gelişimi olumsuz etkilenebilir.
- Çocuğun hayatı boyunca etkileneceği bu tarz durumların önüne geçmek için 2 yaşında bebek sünneti çok sakıncalıdır.
- Bebek sünneti için 1.5 yaşından 6 yaşına kadar beklenmelidir.
Bu sebeple, eğer bebeğinizi sünnet ettirecekseniz ya 1.5 yaşından önce yenidoğan sünneti tercih etmeli ya da sünneti 6 yaş sonrasına ertelemelisiniz.
Peygamber Sünneti Olan Bebekte Sünnet
Halk arasında peygamber sünneti olarak bilinen durum aslında Hipospadias isimli bir doğumsal anomalidir ve peygamber sünneti olan çocuğa tedavi edilmeden sünnet yapılmaz.
Peygamber Sünneti Nedir?
Hipospadias yani peygamber sünneti bebeğin idrar kanalının penis ucunda sonlanması gerekirken, daha altta sonlanması ve idrar kanalının kısa olması durumudur. Peygamber sünnetinin nedeni tam olarak bilinmese de genetik faktörün etkili olduğu düşünülmektedir.
- Peygamber sünneti tedavi gerektiren bir durumdur ve bebek tedavi edilmeden sünnet işlemi yapılmamalıdır!
Peygamber Sünneti Tedavisi
Öncelikle belirtmek isteriz ki peygamber sünnetinin tedavi edilmesi için ameliyat gerekir ve aşağıdaki işlemler bebeğe uygulanır:
- Penisin kıvrılmasına neden olan "kordi" isimli doku alınarak penis ereksiyon halindeyken kıvrılmayacak şekilde düzleştirilir.
- İdrar kanalının eksik/ kısa kısmı tamamlanır ve yeterli idrar kanalı müdahale ile oluşturulur.
- Yassı şekilde olan penis başı, olması gereken forma kavuşturulur.
Bebek Sünneti Öncesi Yapılması Gerekenler
Yenidoğan sünneti öncesinde aşağıdaki durumların olup olmadığı mutlaka saptanmalı ve bebek doktor kontrolünden geçmelidir:
- Ailede hemofili ya da kan pıhtılaşması sorunu varsa
- Bebekte peygamber sünneti denilen durum varsa
- Bebek sarılık geçirmişse ya da prematüre bebek ise
- Bebekte düşme sonrası morarma ve çürükler olması gerekenden fazla oluyorsa
- Bebeğin aşı sonrası aşırı kanama ya da geç iyileşme geçmişi varsa
bu konularda doktor bilgilendirilmeli ve bebeğe gerekli tatkikler yapıldıktan sonra yenidoğan sünnetine uygun olup olmadığına karar verilmelidir.
Bebeklerde Sünnet Sonrası Bakım
Eğer bebeğiniz doğumu izleyen ilk birkaç gün içinde sünnet olduysa sünnet sonrası iyileşmesi çok hızlı olacaktır. Yine de tüm bebek sünnetlerinde aşağıdaki maddeler bilinmeli ve ona göre davranılmalıdır:
- Bebek sünnet sonrasında 5-6 saat daha anestezi etkisinde olduğu için acı hissetmez.
- Ancak, yine de sünnet sonrası bebekler bir süre ağlayabilirler ama bu ağlama acı kaynaklı değildir; endişelenmeyin.
- Bebeğin sünnet sonrası ağlamasının nedeni uzun süre hareketsiz kalmış olmasıdır.
- Bebek sünneti sonrasında genellikle bebeğe pansuman vb. için bant yapıştırılmaz; pipi açık bırakılır.
- Eğer bebeğe pansuman bezi yapıştırılır ise bu pansumanın sıkı olmamasına dikkat edilmelidir; çünkü çıkarma işlemi bebekte olumsuz tepkilere neden olabilir.
- Sünnet sonrasında bebeğin bezlenmesi normalde olduğu gibi devam edebilir.
- Bebek sünneti sonrası antibiyotik kullanımı ise oldukça nadir bir durumdur.
- Büyük ihtimalle doktorunuz bebeğinize yalnızca antibiyotik krem verecek ve onu uygulamanızı isteyecektir.
- Sünnet sonrası banyo ise bebeklerde 2-3 gibi kısa bir süre sonra yaptırılabilir.
- Tıpkı yenidoğan bebeğin ilk banyosu gibi ılık suyla ve dikkatle yapılması gereken bir banyodur; çünkü enfeksiyon riski vardır.
- Bebeğinizin sünnet sonrası ne zaman banyo yapması gerektiğine dair kesin bilgiyi doktorunuz bebeğinizi muayene ettikten sonra sizinle paylaşacaktır.
- Bebek sünnetinden 1 hafta sonra doktorunuza kontrol için gitmeniz gerekir.
- Eğer bebeğinizin pipisinde bir kanama ya da enfeksiyon yok ise bu kontrole kadar başka dikkat etmeniz gereken bir durum yoktur.
- Sünnet sonrası bebeğin pipisinde kızarıklık ve şişlik varsa bu belirtiler haftalar içinde azalarak ortadan kalkar; genellikle endişelenmenizi gereken bir durum değildir.
Bebek Sünnetinin Faydaları
- Bebek sünneti özellikle ilk kez bebek sahibi olan anneler için çok avantajlıdır; çünkü kapalı sünnet derisi mikroorganizmalar için eşsiz bir üreme noktasıdır. Açık penis ucunun bakımı ve temizliği ise çok kolaydır.
- 6 aylık bebekler arasında yapılan araştırmalar, sünnet olan bebeklerin sünnetsiz olanlara kıyasla idrar yolu iltihabına yakalanma oranlarının daha az olduğunu gösterir.
- Açık penis ucundaki lezyon çok çabuk fark edilir. Bu da birçok hastalığın erken teşhisi için büyük bir avantaj sağlar.
- Anne karnında yukarı idrar yollarında genişleme olan bebeklere de bebek sünneti (yenidoğan sünneti) tavsiye edilmektedir.
- Bebek sünneti ilerleyen yaşlarda da bebeğe avantaj sağlar: Penis kanseri riskini azaltmak, partnere idrar yolu enfeksiyonu bulaştırma ihtimalini azaltmak, erken boşalmayı önlemek gibi.
Bebeğinizin sünnet yaşına karar vermeden önce yukarıdaki bilgilere mutlaka dikkat etmenizi ve sünnet kararını ona göre vermenizi tavsiye ederiz. Sünnet sonrası bebek bakımında zaten özenli olacağınıza eminiz; emin olun ister dini nedenlerle olsun ister hijyen kaynaklı, bebeğinize sünnet çok iyi gelecek.
Sıkça Sorulan Sorular
2 yaşında neden sünnet olmaz?
2-6 yaş arası bebekler sünnet edilmez; çünkü bu yaşlarda cinsel kimlik oluşumu başlar ve 2 yaşındaki bebeğin sünnet olması bebekte cinsel kimlik gelişimini olumsuz etkiler.
Bebeğin sünnet sonrası ağlaması neden olur?
Sünnet sonrası bebekler uzun süre ağlayabilir ama bunun nedeni acı değildir. Uzun süre anestezi etkisi altında ve hareketsiz kalan bebek huysuzlandığı için sünnet sonrası ağlar ve endişelenmenizi gerektirmez.
Bebek sünneti sonrası kızarıklık ve şişlik normal mi?
Sünnet sonrası bebeğin pipisinde kızarıklık ve şişlik olması normaldir; kanama olmadığı sürece endişe etmemelisiniz. Bu kızarıklık ve şişlikler haftalar içinde azalarak ortadan kalkar.
Sünnet sonrası bebek ne zaman iyileşir?
Yenidoğan sünneti sonrası iyileşme 1-2 gün içinde gerçekleşirken, daha büyük bebeklerde bu süreç 1 hafta civarında seyreder.
Peygamber sünnetli olan bebek sünnet edilir mi?
Hayır. Peygamber sünneti ameliyat ile düzeltilmesi gereken bir doğumsal anomalidir ve bu ameliyatta sünnet derisi kullanılır. Bu nedenle, bebeği tedavi ettirmeden sünnet ettirmek doğru değildir.