Bebekler Ne Zaman Konuşur?

İçerik Tablosu

Bebeği henüz konuşmaya başlamayan her ebeveyn aynı kaygıları yaşıyor ve bebeklerde konuşma evrelerini araştırıyor. Ancak bebeğin ne zaman konuştuğundan çok konuşma evrelerini geçirip geçirmediği takip edilmelidir. Bu yüzden "Bebekler ne zaman konuşur?" sorusunun doğru cevabını bilmek çok önemlidir.

Bu yazımızda bebeklerde konuşma evreleri ve dil gelişimi için yapılması gerekenler hakkında merak ettiklerinizi açıklamaya ve sizi, ihtiyacınız olan doğru bilgi ile buluşturmaya çalıştık.

Bebeklerde Konuşmaya Başlama Gelişimi

Öncelikle belirtmek isteriz ki bu başlık altında verilen konuşmaya başlama yaşları, ortalama bir değer ifade etmektedir. Her bebekte birebir aynı hızda dil gelişimi olmasını ve konuşma evrelerinin aynı seyretmesini beklemek doğru değildir.

Örneğin yazımızda bebeklerin 6. ayda edinmesi gerektiğini belirttiğimiz bir dil becerisini bebeğiniz 7. ayda edindiyse, bu durum tek başına herhangi bir sorunun habercisi değildir.

Asıl önemli olan, bebeğinizin bir sonraki evreye geçmeden önce kendisinden beklenen becerileri edinmiş olmasıdır.

Dilerseniz Ay Ay Bebek Gelişimi rehberimizi takip edebilir ve bebeğinizi her ay ne tür yeniliklerin beklediğini öğrenebilirsiniz.

0-6 Aylık Bebekte Konuşma

• Bebeğiniz ilk 3 ay boyunca, tek bildiği iletişim yolu olan ağlamayı tercih edecek ve ihtiyaçlarını size bu yolla belirtecektir.
• 4. aydan itibaren bebeğiniz, sesinizdeki tonlamaları fark etmeye ve konuşmanın başlangıcı olan taklit yapmaya başlar.
• Bu aydan itibaren bebeğinizle kısa ve net cümleler kurarak konuşmanız, tonlamalara ve telaffuza dikkat ederek kitap okumanız, bebeğinizin konuşma gelişimine büyük katkı sağlayacaktır.
• Dil becerileri giderek gelişen bebeğiniz, b, p ve m sessiz harflerini telaffuz etmeye başlar ve taklit yoluyla, yanlarına sesli harfler ekleyerek heceler yapmayı öğrenir.
• 6. aya yaklaştığınızda, bebeğiniz ba-ba, me-me gibi sesli ve sessiz harflerin bir arada bulunduğu heceleri tekrar ederek, kelimeler oluşturmaya başlayacaktır.
• Ancak bebeğiniz henüz bu kelimelerin anlamlarını bilmiyor ve bilinçsizce kullanıyor. Bu yüzden, önce baba ya da dede dedi gibi nedenlerle üzülmemek gerek.

0-6 Aylık Bebek Neleri Anlayabilir?

• Bebeğiniz henüz ismini anlayamasa da ona seslendiğinizi anlar.
• Yani ismini öğrenemez ama tonlamasını kavramaya başlar.
• Duygu durumunuzu ve onunla iletişime geçtiğinizi yüz ifadelerinizden ve hareketlerinizden anlamaya başlar.
• Henüz sesleri taklit edemiyor dahi olsa tınılarını kavrar ve 6. aydan sonra yavaş yavaş taklit sürecine de girer.

6- 12 Aylık Bebekte Konuşma

• 6. aydan itibaren bebeğiniz evet-hayır gibi uyarılarınızı anlamaya ve şayet canı isterse, bu doğrultuda davranışlarını düzenlemeye başlayacaktır.
• Bu süreçte bebeğinizin biberon, banyo, meme gibi kelimelerin anlamlarını da öğrendiğini ve konuşamasa dahi anlayarak tepki verdiğini rahatlıkla gözlemleyebilirsiniz.
• 1 yaşına yaklaştıkça ise “Oyuncağın nerede?”, “Biberonu bana ver.” gibi günlük rutin içinde sıkça duyduğu cümleleri anlamaya ve kendine has diliyle cevap vermeye başlayacaktır.

1 Yaşındaki Bebek Neleri Anlayabilir?

• Günlük kullandığınız nesnelerin adlarını bilir ve söylendiğinde anlar.
• Komutları kavrar ve takip eder.
• Örneğin, "Biberonu getir." dendiğinde ne yapması gerektiğini bilir.
• Sevdiği nesnelerin adını duyunca mutlu olduğunu ve onu istediğini belli eder.
• Örneğin, "Meme" dendiğinde annesine doğru koşması çok doğaldır.
• Ayrıca, "Evet, hayır ya da dur" gibi isteklerinizi kolaylıkla kavrar; ama bu her zaman uygulayacağı anlamına gelmez.

1-2 Yaşında Bebekte Konuşma

• Bebeğiniz 1 yaşından itibaren f ve v gibi telaffuzu daha zor olan sessiz harfleri de kullanmaya başlayabilir.
• 12. ayla birlikte bebeğinizin gevezeliğindeki artışın sizi çok şaşırtacağına eminiz.
• Artık bebeğiniz birçok heceyi yan yana getirecek ve sizinle iletişim kurmak için kendi dilinde konuşmaya başlayacaktır.
• Bebeklerin ilk anlamlı kelimelerini de 18- 24 ay arasında söylemesi beklenmektedir.
• Bu dönemde bebeğinizle sık sık konuşmanız, günlük rutinler içindeki neden- sonuç ilişkilerini anlatmanız, objelerin isimlerini öğretmeniz çok önemlidir; çünkü bebekler 1 yaşından sonra, konuşma öncesi gözlemlerini yapmaya başlarlar ve zamanı geldiğinde, öğrendikleri kelimeleri bir araya getirerek, bir anda konuşmaya başlarlar.

• 1 yaşını doldurmak üzere olan bebeğinizin ise anlamlı ve anlamsız kelimeleri bir araya getirerek, cümleler kurmaya başlaması gayet olağandır.
• Hangi kelimelerin başkaları tarafından anlaşıldığını ve dönüş aldığını fark ettikçe, anlamsız kelimelerden vazgeçmeye başlayacaktır.
• 1 yaşın sonunda bebekler, ortalama 25 kelimeyle konuşabilmektedir.

2 Yaşındaki Bebek Neleri Anlayabilir?

• Bebeğiniz 1 yaş dil gelişimi sürecinde zaten basit cümleleri anlamaya başlamıştı.
• Artık "Hadi gel, banyo yapalım." gibi daha uzun cümleleri de kolaylıkla anlayabilir.
• Günlük konuşmaların hepsini anlar ve taklit yoluyla kendi de karşılık verir.
• Bu nedenle, bebeğinizin yanında kullandığınız kelimelere çok dikkat etmeniz gerekir; çünkü hepsini kavrayacak.

2- 3 Yaşındaki Çocukta Konuşma

• Bebeğinizin yaklaşık 2,5 yaşına geldiğinde anlamlı kelimeler söylemesi, kelimeleri bağlamları doğrultusunda bilinçli olarak kullanması ve anlaşılır telaffuz etmesi gerekmektedir.
• 2-3 yaş aralığındaki bebeğinizin, ortalama 50- 100 kelime konuşması beklenmektedir.
• Ayrıca bu yaş aralığındaki bebekler, iki – üç kelimeden oluşan cümleler kurabilmeye başlarlar. Ayrıca,çoğul eki ya da olumsuzluk eki gibi çekim eklerini de kullanabilirler.
• Kiplerin doğru kullanılması da 3. yaşın sonuna denk gelmektedir. Özellikle istek kipini, bebeğiniz cümlelerinde sık sık kullanabilir.
• Eğer bebeğiniz henüz anlamlı kelimeler söylemeye başlamadıysa ya da söylediklerini, sizin dışınızdaki insanlar anlayamıyorsa, hemen endişelenmenize gerek olmasa dahi doktorunuza başvurmanız önemlidir.

3- 4 Yaşındaki Çocukta Konuşma

• Bu yaş aralığındaki çocuğunuzun ortalama 500 kelime konuşabiliyor ve 4- 5 kelimeden oluşan kompleks cümleler kurabiliyor olması beklenir.
• Ayrıca bu yaştaki çocuğunuz başına gelen bir olayı ya da basit hikayeleri anlatabilmelidir.

Bebeklerin Konuşma Gelişimi İçin Neler Yapılmalı?

• Öncelikle doğduğu günden itibaren bebeğinizle kısa ve anlaşılır cümleler kurarak konuşmalısınız. Bu sayede, bebeğinizin dil gelişimi olumlu etkilenirken sizinle kurduğu bağ da gelişecektir.
• Bebeğinize kitap okumanız da en az konuşmanız kadar önemlidir ve kelime dağarcığının gelişmesinin yanı sıra tonlama, doğru telaffuz ve dramatizasyon gibi beceriler edinmesi için de gereklidir.
• Bebeğinizin dil gelişimini desteklemek için, günlük hayatta sıklıkla karşılaştığı nesnelerin adlarını sabırla öğretmeye çalışmak ve kullanım amaçlarını açıklamak da önemli olabilir.
• Bebeğiniz henüz konuşamasa dahi yaklaşık 10. aydan itibaren, bu nesnelerin adlarını ve bağlamlarını kavrayacaktır.
• Bebeğinizle oynadığınız oyunlarda, ondan sözlü isteklerde bulunmaya başlamanız da bebeğinizin iletişim yeteneklerini geliştirmesini sağlayacak ve konuşmasını hızlandıracaktır. Örneğin bebeğinize “Bana tavşanını ver.”, “Sıra sende, topu at.”, “Gel birlikte, oyuncağını bulalım.” gibi cümleler kurabilir ve oyun oynarken öğrenmesini sağlayabilirsiniz.

• Sizin çabalarınızın yanı sıra akranlarla geçirilen zaman da dil gelişimini olumlu etkilemekte ve konuşmayı hızlandırmaktadır. Bebeğinizi oyun gruplarına dahil edebilir, akranlarıyla bir araya gelebileceği ortamlar yaratarak, eğlenirken öğrenmesini sağlayabilirsiniz.

Bebeğim Konuşmuyor, Ne Yapabilirim?

• İlk yapmanız gereken bebeğinizin ilk 6 aylık sürecini gözlemlemek.
• Eğer bebeğiniz ilk 6 ayda mırıldanmalara ve hece sesleri çıkarmaya hiç başlamadıysa doktora başvurmalısınız; çünkü bu durum fizyolojik bir sorunun işareti olabilir.
• Eğer "Bebeğim anlıyor ama konuşmuyor." diyenlerdenseniz, bebeğinizin konuşmadığı zamanlarda duyup duymadığına emin olmanız gerekir; çünkü işitme sorunları olan bireylerin bazı frekansları duyması ya da duymaması da nadir bir durum değildir.
• Eğer bebeğiniz duyuyor ama konuşamıyor ise patolojik ya da psikolojik bir inceleme gerekebilir.
• Birçok ebeveyni korkutan ve doktora gitmeleri yolunda onları demotive eden bu incelemelerin bebeğinizin sağlığı için çok önemli olduğunu unutmamalısınız.
• Bir diğer önemli nokta da bu konuşma konusunda bebeğinizin üstüne çok düşmemeniz gerektiğidir; çünkü konuşmaya başlamama nedenlerinden biri de bu aşırı ilgi durumudur.
• "Bebeğim anlıyor ama konuşamıyor." deyip bebeğinizin her istediğini anlamak yerine anlamamazlıktan gelin; bırakın kendisi derdini anlatmak zorunda kalsın.

En önemlisi de unutmayın ki yalnız değilsiniz, Türkiye'de bebeklerin %1,1'i konuşmada zorluk yaşıyor ve uygun tedavi ile bu sorunu çözüyor.*

*Kaynak: TÜİK

Sıkça Sorulan Sorular

Bebekler kaç yaşında cümle kurmaya başlarlar?

2 -3 yaş aralığında bebekler, kısa cümleler kurarak konuşmaya başlarlar.

Bebeklerin konuşması için neler yapılabilir?

Bebeğinizle kısa ve net cümleler kurarak konuşmanız ve ona sorular sormanız konuşmaya teşvik edecektir.

Bebeğim konuşmayı öğrenmedi, ne yapabilirim?

Öncelikli altta yatan başka bir sorun olup olmadığını öğrenmek için doktora başvurmalı, eğer başka bir sorun yoksa bebeğinizi zorlamamalısınız.

Bebekleri konuşmaya zorlamak zararlı mıdır?

Konuşmayan çocukları konuşsun diye zorlamak, kekemelik, öz güven eksikliği, içe kapanıklık gibi durumlara sebep olabilir.