Bebeklerde Ayrılık Korkusu Nedir, Nasıl Geçer?

ayrilik korkusu bebek
İçerik Tablosu
Ayrılık korkusu nedir?
Bebeklerde Ayrılık Korkusu Neden Olur?
Bebeklerde Ayrılık Korkusu Nasıl Geçer?
 Ayrılık Korkusu Ne Zaman Geçer?
Sıkça Sorulan Sorular

 

Bebeklerde ayrılık korkusu ebeveynlerin önceden bilgi sahibi olması gereken ve önlemler alması gereken bir durumdur; çünkü sürecin yanlış yönetilmesi uzun soluklu sorunlara neden olabilir. Peki, "Ayrılık korkusu nasıl geçer ve nasıl davranmamız gerekir?" gelin birlikte inceleyelim.

Ayrılık Korkusu Nedir?

  • Ortalama 6- 8. aydan itibaren bebekler yanlarında olmayan bir nesnenin ortadan tamamen kaybolmadığını, göremediği, duyamadığı, dokunamadığı bir yerde var olmaya devam ettiğini kavrarlar.
  • Bu durum, bebeklerin anne-babalarını ya da diğer yakından ilişki kurdukları kişileri göremediklerinde terk edildiklerini, o kişinin gittiğini vb. sanmalarına neden olur.
  • İnsanların erken yetişkinlik dönemlerine kadar hem fiziksel hem de psikolojik gelişim için desteğe ihtiyacı olduğu için de bu durum bebekte anksiyete ve yoksunluk belirtilerine neden olur. İşte, bebeklerin kısa süreli de olsa ebeveynlerini göremediklerinde verdikleri bu tepkilere ve anksiyeteye ayrılık korkusu denir.

bebeklerde ayrilik korkusu nedir

Bebeklerde Ayrılık Korkusu Neden Olur?

Bebeklerde ayrılık korkusu olarak bilinen durumun hem psikolojik hem de fizyolojik nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

  • Bebekler ilk 3 aylık dönemde ailelerinin sesine, kokusuna ve rutinlerine alışırlar. Dış dünyaya alışma süreci olarak bilinen bu dönemde, bebeğin anne karnı dışında da güvende hissetme nedeni ailesinin varlığı ve özenidir.
  • Bebeklik dönemi sonuna kadar da bu güven desteğine ihtiyaç duyarlar; ancak ebeveynlerden mahrum kalma durumunda huzursuz ve güvensiz hissederler.
  • Yaklaşık 6. aydan itibaren gelişen nesne kalıcılığı algısı nedeniyle bebekler, göremedikleri nesnelerin tamamen ortadan kaybolduğu, bir daha geri gelmeyeceği, onu terk ettiği gibi yanılsamalara kapılırlar.
  • Bebek ailesi yanında olmadığında yani kendini güvende hissedemediğinde, her türlü uyaran olduğundan daha yoğun algılanır.
  • En küçük çevresel bir değişiklik bile bebekte korku ve endişeye neden olabilir.

Bu durumların hepsine bebeklerin tepki vermesi, ağlaması, huzursuzlanması ve belli rutinleri reddetmesi normaldir. Ancak, eğer ayrılık korkusu nedeniyle verilen tepkiler aşırıysa ve bebekte fizyolojik tepkilere de dönüşüyorsa, doktora danışmak gerekir.

Özellikle, bebeğin aile dışında birilerinde ya da ev dışında bir yerde kalması gerektiğinde psikolojik destek gerektirecek durumlar ortaya çıkabilir; böyle ani değişikliklerde bebeklerde ayrılık korkusu mutlaka gözlemlenmelidir.

Bebeklerde Ayrılık Korkusu Nasıl Geçer?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi ayrılık korkusu bebeklerde oldukça normal olan bir süreçtir ve sebebi en basit haliyle 'nesne kalıcılığı algısı'dır. Aşağıdaki küçük adımları uygulayarak ise bebeğinizin bu durumu hasarsız atlatmasını sağlayabilrisiniz:

1.Siz yanında yokken bebeğinizle ilgilenecek kişi önceden tanıdığı biri olmalıdır.

  • Siz yokken bebeğinizi ona bakacak kişiye önceden alıştırmalı ve beraber vakit geçirerek, bebeğinizde o kişiye karşı güven duygusunun oluşmasını sağlamalısınız. Örneğin, bakıcı ya da yardımcının eve birkaç gün önce gelmesini istemeli ve bir süre bebeğinize birlikte bakmalısınız.
  • Kreşe alıştırmadan önce oryantasyon günlerine bebeğinizle katılmalı ya da anne-bebek merkezlerindeki oyun günlerine katılarak onu yavaş yavaş başkalarıyla vakit geçirmeye alıştırmalısınız.

bebek ayrilik korkusu ne yapilmali

2. Bebeğinizi yalnız bırakmadan önce tüm ihtiyaçlarının giderildiğinden emin olmalısınız.

  • Bebeğiniz açken, altı temiz değilken ya da fiziksel bir ağrısı varken tüm uyaranlara daha fazla tepki verecek ve daha çok ayrılık korkusu yaşayacaktır. Bu durumun önüne geçmek için işe gitmeden önce tüm ihtiyaçlarını gidermeye çalışabilirsiniz.

3. Bebeğinize nereye gittiğinizi ve ne zaman geri döneceğinizi anlatmalısınız

  • Özellikle bebeğinizin sizi daha rahat anlayacağı ve neden-sonuç ilişkisi kurabileceği 9. aydan sonra bu yöntemi uygulayabilirsiniz. Bebeğiniz zaten sizin kıyafetlerinizden ya da ayakkabınızı giymenizden gideceğinizi anlar; ama neden gittiğinizi anlamaz, ne zaman döneceğinizi de. 
  • Ancak, eğer bebeğinizle bu ayrıntıların hepsini net bir şekilde paylaşırsanız, durumu daha kolay anlayacak ve terk edilme korkusunu daha az yaşayacaktır.

4. Asla bebeğiniz fark etmeden ya da o uyurken evden çıkmamalısınız.

  • Evet, bebeğinizin ayrılık korkusu nedeniyle ağladığını ve sizi zorladığını biliyoruz ve belki de bu yüzden bazen işinize bile geç kalıyorsunuz. Ancak, bebeğiniz fark etmeden evden çıktığınızda bu duruma siz şahit olmasanız da arkanızdan bebeğiniz çok daha büyük tepki verecektir.
  • Ayrıca, bu nedenle bebeğiniz ilerde anksiyete ya da düşük öz güven gibi sorunlar yaşayabilir; en doğrusu bebeğinize karşı şeffaf olmaktır.

Ayrılık Korkusu Ne Zaman Geçer?

  • Bebeklerde ayrılık korkusu 'nesne kalıcılığı' algısının geliştiği 6-8. aydan sonra başlar.
  • Ayrılık korkusunun geçme zamanı ise sizin süreci nasıl yönettiğinize bağlı olarak 2.5 - 3 yaş süreci arasında değişir.
  • Bu süreçte bebeğinizin hareketlerini gözlemlemeniz, ona karşı şeffaf olmanız ve ayrılık korkusunun şiddetli olduğu durumlarda pedagoga başvurmanız durumunda ise yaklaşık 2 yaşından sonra bebeğin ayrılık korkusu sorunu kendiliğinden ortadan kalkacaktır.

ayrilik korkusu ne zaman gecer

Son olarak belirtmek isteriz ki zorunda olmadıkça 3 yaşından küçük olan yani ayrılık korkusunu henüz yenmemiş olan bebeğinizi siz olmadan yatılı misafirliğe yollamamalısınız.

Unutmamalıyız ki ayrılık korkusu yalnızca bebeğin ilk 3 yaşını değil, gelecek çağlarını da etkiler ve bebek yoğun bir mahrumiyet hissi yaşarsa ileride Çocukluk ve Ergenlik Çağı Depresyonu'na yakalanma ihtimali artar.

Sıkça Sorulan Sorular

Bebeğim işe giderken ağlıyor, ne yapmalıyım?

Bebeğiniz ayrılık korkusu yaşıyor olabilir. 6. aydan 3 yaşa kadar bu oldukça normaldir; sizin için önerilerimizi deneyebilir ve hem süreci daha kolay atlatabilir hem de bebeğinizde psikolojik bir iz kalmasını engelleyebilirsiniz.

Bebeklerde ayrılık korkusu neden olur?

Ayrılık korkusunun en önemli nedeni bebeklerde 6-8. aylar arasında gelişen 'nesne kalıcılığı' algısıdır. Bebekler bu dönemden 3 yaşına kadar göremedikleri nesneler ve insanların başka bir yerde olduklarını bilirler ve bu nedenle, terk edildikleri ya da o kişinin kaybolduğu, bir daha gelmeyeceği yanılgısına kapılırlar.

Bebeklerde ayrılık korkusu ne zaman geçer?

Ayrılık korkusu yaklaşık 2.5-3 yaşlar arasında kendiliğinden ortadan kalkar. Bu süreçte önemli olan bebeğin süreci olabildiği kadar hasarsız atlatmasını sağlamaktır.

İlginizi Çekebilecek İçerikler

View all
  • mutlu çocuk yetiştirme reçetesi

    Mutlu Çocuk Nasıl Yetiştirilir, Neler Yapılmalıdır?

  • mindful parenting

    Mindful Ebeveynlik Nedir, Neden Önemlidir?

  • bebekler neden derin uykuya geçemez

    Bebeklerin Derin Uykuya Geçememe Nedenleri

    Sağlıklı ebeveynlerin sağlıklı bebekler demek olduğunu bilen Budizzz olarak, bebeklerde uyumama, uyku sorunları ve gerilemesinin nedenlerini listeledik
  • farkında beslenme

    Bebek ve Çocuklarda Mindful Eating