Bebeklerde Uyku Apnesi

“Bebekler neden uyurken hırıltılı ses çıkarır?” ya da “Bebekler neden horlar?” gibi soruların cevabı genellikle bebeklerde uyku apnesidir. Uykuda nefes kesilmesi ya da solunumun yüzeyselleşmesi olarak bilinen uyku apnesi, birçok hastalığa davetiye çıkaran ve mutlaka tedavi edilmesi gereken, ciddi bir uyku problemidir. Peki, bebeklerde uyku apnesi belirtileri ve sebepleri nelerdir? Size ve bebeğinizin sağlığına değer veren Budizzz ailesi olarak, bebeklerde uyku gerilemesine ve büyüme bozukluklarına sebep olabilen uyku apnesi hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.

Bebeklerde Uyku Apnesi Nedir ve Türleri Nelerdir?

Uyku apnesi, uykuda nefesin kesilmesi ya da yüzeyselleşmesi olarak bilinen ve çok yaygın rastlanan bir uyku sorunudur. Uykuda hırıltılı ses çıkarmaya, horlamaya ve 10 saniyeye kadar nefessiz kalmaya sebep olan bu hastalığın 3 çeşidi bulunur:

• Tıkayıcı uyku apnesi

Üst solunum yolu tıkanıkları sebebiyle olur.

• Merkezi uyku apnesi

Beyindeki solunumdan sorumlu merkezlerdeki yetersizlikten ya da bozukluktan kaynaklanır ve beyin uyku esnasında, kaslara nefes alma komutunu iletemez.

• Bileşik uyku apnesi

Tıkayıcı uyku apnesi ve merkezi uyku apnesinin karışık halidir.

Yenidoğan bebeklerde uyku apnesinin en yaygın nedeni, merkezi sinir sisteminin henüz yetersiz olmasıdır ve bu durum, merkezi uyku apnesine sebep olur. Ancak, 1 yaşından sonra görülen uyku apnesinden tıkayıcı uyku apnesinin sorumlu olma ihtimali daha fazladır ve doğuştan gelen faktörlerin üst solunum yolunda tıkanmaya sebep olup olmadığı araştırılmalıdır.

Bebeklerde Uyku Apnesi Nedenleri

• Merkezi sinir sisteminin gelişmemiş olması

Bebeklerin beyin ve sinir sistemi gelişimi, anne karnındayken tamamlanmaz ve bebeklikte de devam eder. Bazı bebeklerde gelişmemiş merkezi sinir sistemi, uyku esnasında solunumdan sorumlu olan kaslara nefes alma komutunun iletilmemesinde neden olabilir ve uykuda kısa süreli nefessizlik yaşanır. Ancak bebek büyüdükçe ve merkezi sinir sistemi geliştikçe bu sorun ortadan kalkar.

• Bebeğin Prematüre olması

Prematüre doğan bebeklerin de merkezi sinir sistemleri henüz yeteri kadar gelişmemiştir ve uyku esnasında nefes alma komutunu veremeyebilir. Bu sorun da bebeğin gelişmesi ile ortadan kalkar ve endişe edilmesi gereken bir uyku apnesi değildir.

• Ağız ya da burunda anatomik bozukluk olması

Bebeklerin ağız ve burnunda doğuştan gelen anatomik bozukluklar olabilir ve bu bozukluklar, solunum yollarının tıkanmasına sebep olur. Eğer bebeğinizdeki uyku apnesinin sebebi bu ise yalnızca uyku esnasında değil, gün içinde de nefes alıp vermede zorlanma ya da nefese eşlik eden hırıltı gözlenebilir. KKG uzmanına başvurmanız halinde, bu anatomik bozukluklar tedavi edilir ve uyku apnesinin sebep olabileceği diğer hastalıklar önlenir.

• Down Sendromu

Down sendromlu bebeklerde, diğer uzuvlarda olduğu gibi ağız, burun ya da diğer üst solunum yolu organlarında da farklılıklar olabilir. Bu farklılar, bebeğin solunum yollarının tıkanmasına neden olur ve horlama, hırıltılı nefes alma ve uyku apnesine sebep olabilir. Down sendromlu bebeklerde çok sık rastlanan bu sorun, küçük doktor müdahaleleri ile çözülür.

• Diğer Sebepler

Bebeklerde uyku apnesine olan diğer durumların başında alerji, reflü, kalp-damar sorunları ya da fazla kilo gelir. Bebekte alerjiye sebep olan durum tespit edildikten sonra, alerjen maddenin izolasyonu ile uyku apnesi de ortadan kalkar. Eğer bebekte reflü varsa, doktorun tavsiye ettiği ilaçların kullanılması, bebekte sindirim zorluğuna neden olan besinlerin tespiti ve reflü yatağı kullanımı ile reflü sıklığı azaltılır, uyku apnesi sorunu zamanla çözülür. Sebebin bulunamadığı durumlarda, doktorunuz bebeğinizi kalp-damar testlerine sokmak isteyebilir ya da kilo alımını kontrol altında tutmanızı sağlayacak beslenme listeleri önerebilir.

Bebeklerde Uyku Apnesi Belirtileri

• Horlama
• Uyurken nefes almada zorluk ya da düzensiz nefes alma
• Gün içinde yorgunluk
• İştahsızlık
• Büyüme geriliği
• Uykuda çırpınma
• Gece ağız kuruluğu
• Uyurken terleme
• Reflü benzeri öğürme (özellikle horlarken)
• Diş çıkarma döneminde diş ve damak bozuklukları

Bebeklerde Uyku Apnesi Tedavisi

Bebeğinizde uyku apnesi olduğundan şüpheleniyorsanız, mutlaka doktorunuza başvurmalı ve gerekli testlerin yapılmasını sağlamasınız ki uyku apnesinin sebep olabileceği ciddi rahatsızlıklar önlenebilsin. Uyku apnesi şüphesi ile doktorunuza başvurduğunuzda;

• Uyku esnasında beyin aktivitesi ve solunumsal hareketlerin gözlemlediği “Pediatrik Polisomnografi” testi yapılabilir. Bu test ile uyku sırasında beyin dalgaları, ağız ve burundan nefes alma sıklığı, nefessiz kalma süresi, oksijen alımı, göğüs ve karın hareketleri gibi değişkenler kayıt altına alınır.
• Bebeğinizin uykuda nefessiz kaldığı tespit edilirse, alerji kökenli olup olmadığını tespit edebilmek için alerji testi istenebilir.
• Bebeğinizin reflüsü olup olmadığı tespit edilir ve sağlıklı beslenme programı ya da ilaç kullanımı önerilebilir.
• Bebeğiniz ideal kilosunun üzerinde ise, kilo kontrolü sağlayabileceğiniz bir beslenme programı önerilebilir. (Bebeğinizin ideal boy ve kilosunu takip etmek için, Ay Ay Bebek Gelişimi rehberimizi ya da Persentil Hesaplayıcımızı kullanabilirsiniz.)
• Bebeğiniz KKB doktoru tarafından muayene edilebilir ve ağız ya da burunda anatomik bozukluğu olup olmadığı saptanır.
• Eğer bebeğinizde geniz eti ya da bademcik kaynaklı bir sorun varsa ilaç tedavisine başlamanız gerekebilir. Ayrıca, geniz eti ya da bademciğin ileri solunum sorunlarına sebep olacak boyutta olması durumunda, doktor müdahalesi ile alınması gerekebilir.

Bebeklerde uyku apnesi, uyku terörü olarak da bilinen parasomnia hastalığı ile de ilişkilidir. Bebeğinizin gece terlemesi, titremesi, uyanıkmış gibi görünmesine rağmen çevresindekileri algılayamaması ya da bağırmaya çalışma ile kendini belli eden bu uyku sorunu hakkında daha fazla bilgi almak için “Bebeklerde Gece/Uyku Terörü Nedir?” yazımıza göz atabilirsiniz.

Ayrıca, "Sağlıklı Bir Bebek Uykusunun 10 Sırrı" e-kitabımızı ücretsiz almak için bu linkten e-posta adresimize de kaydolabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Bebekler neden horlar?

Bebeklerin yüksek sesle ve ısrarla horlama nedenlerinin başında uyku apnesi gelmektedir.

Bebeklerde uyku apnesi olur mu?

Uyku apnesi bebeklerde de görülür; hatta merkezi uyku apnesinin bebeklerde görülme sıklığı daha fazladır.

Bebeklerde uyku apnesi kendiliğinden geçer mi?

Merkezi uyku apnesi 1 yaşına yaklaştıkça kendiliğinden geçerken, tıkayıcı uyku apnesi doktor müdahalesi gerektirir.

Bebeklerde uyku apnesi belirtileri nelerdir?

Bebeklerde uyku apnesinin en yaygın belirtileri hırıltılı nefes alma ve yüksek sesle horlamadır.