1 Yaş Sendromu Nedir, Ne Kadar Sürer?

Bebeğinizin rutinlerinden ruh haline kadar her şey ilk 1 sene gelişim sürecinde normaldi. Ancak, 1 yaşla birlikte öfke krizleri ve rutin bozulmaları başladı. Endişelenmeyin, bebeğiniz yalnızca 1 yaş öfke nöbeti olarak da bilinen 1 yaş sendromu geçiriyor. "1 yaş bebek uyku sorunu","1 yaş bebek yemek yememe" gibi tüm sorunların altında da yine bu sendrom yatıyor. Gelin birlikte ayrıntılarını inceleyelim.

1 Yaş Sendromu Nedir?

1 yaş bebek psikolojisi aslında bebeğin bağımsızlaşma çabası üzerine kuruludur ve bazı nedenler bu bağımsızlığı kazanmasına engel olarak hırçınlığa neden olur:

• 1 yaşındaki bebek, artık kendi başına yürüyebildiği için daha özgür olmak ister. 
• Kendi yürümek, istediğinde dışarı çıkmak, mobilyalara tırmanmak ve daha bir sürü bağımsızlık isteği geliştirir.
• Ancak, bebeğimiz için önlemler almak isteyen bizler, tabii ki bu hareketlerini kısıtlamak zorunda kalırız.
• Bu durumda bebeklerde 1 yaş sendromu olarak da bilinen öfke ve isyan durumu başlar.
• Bebek zaten henüz konuşma evrelerinin başında olduğu ve kendini ifade edemediği için tepkilerini belli etmekte iyice zorlanır.
• Uyumamak, yemek yemeyi reddetmek, ağlama krizleri geçirmek gibi tepkilerle bağımsızlığını kazanma yolunda diretir.

Bebek henüz yürümeyi öğrenme aşamısını geçmese dahi bu 1 yaş sendromunun belirtilerini gösterebilir.

1 Yaş Sendromu Belirtileri Nelerdir?

• İnatçılık
• Huysuzluk
• Uyku gerilemesi
• Yemek yemeyi reddetme
• Meme reddi
• Oyuncakları kırma, atma
• Benmerkezcilik
• Ağlama krizleri
• Yaşıtlarıyla sosyalleşmek istememe

1 yaş sendromunun genel belirtileri bunlar olsa da bebeğin günlük alışkanlıklarına göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, büyüme atağı haftalarında bu belirtiler daha güçlü olabilir.

1 Yaş Sendromu Uyku Sorunları

1 yaşındaki bir bebeğin aşağıdaki uyku evrelerine uyum sağlamış olması beklenir:

• Gece-gündüz farkını kavraması ve günlük uykusunun büyük bölümünü gece alması gerekir.
• Uyku konsolidasyonu kazanır. Yani artık daha uzun süre kesintisiz uyuması gerekir.
• REM uyku oranının azalması beklenir.
• Gündüz yalnızca 1-2 kez kısa uykulara yatması bebek için yeterli olmalıdır.

Ancak, 1 yaş sendromu nedeniyle bu maddelerden bir ya da birkaçında gerilemeler olabilir. 1 yaş bebeğin uyku sorunlarının nedenleri birçok aile tarafından anlaşılamasa bile, sebebi genellikle 1 yaş sendromudur ve bebeğe doğru yaklaşıldığı sürece çözülecektir.

1 Yaş Sendromu Yemek Yememe

1 yaşındaki bebeğin yemek reddi sebepleri aşağıdakiler olabilir:

• Kansızlık
• Ortam sıcaklığı
• 1 yaş hastalıkları
• Büyüme atağı haftası
• Diş çıkarma dönemi

Eğer bebeğiniz bu durumlardan hiçbirini yaşamıyorsa ve yemek ya da meme reddi yaşıyorsanız, sorun muhtemelen 1 yaş sendromudur.

1 yaş sendromu yaşayan bebekler, öfkelerini ya da tepkilerini belli etmek için yemek yemeyi reddedebilirler. Ancak endişelenmeyin; bu geçici bir durumdur ve bebeğinize doğru yaklaştığınız sürece eski rutinlerini yeniden kazanmasını sağlayabilirsiniz. Ancak, bebeğinizin büyüme eğrisini düzenli takip etmeli ve persentil değerlerinde bir gerileme görürseniz, takviye için doktorunuza başvurmalısınız.

Dilerseniz Emmeyi Reddeden Bebek Nasıl Emzirilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.

1 Yaş Sendromu Ne Kadar Sürer?

Öncelikle belirtmek isteriz ki "1 yaş sendromu ne zaman biter?" ya da "2 yaş sendromu ne kadar sürer?" gibi soruların sabit bir cevabı yoktur:

• 1 yaş sendromunun ne kadar süreceği tamamen sizin bebeğinize olan yaklaşımınıza bağlıdır.
• Eğer ona seçenekler sunmaz ve tepkisini toplamaya devam ederseniz, bebeğiniz konuşmayı öğrenene kadar aşırı tepkiler vermeye devam edebilir.
• Konuşmayı öğrendiğinde ise tepkileri evrilse de 1 yaş sendromu maalesef devam eder.
• Bu nedenle, 1 yaş sendromu olan bebeğe nasıl davranmanız gerektiği konusunda tecrübeli olmalı ve ona yardımcı olmalısınız.
• Eğer 1 yaş bebek psikolojisi anlaşılabilirse ve bebeğe doğru yaklaşılırsa, 1 yaş sendromu yaklaşık 1 sene kadar sürer.
• Ortalama olarak ise 1 yaş sendromu 3 yaşına kadar sürmektedir.
• Süreci kısaltacak ya da uzatacak olan sizin bebeğinizle kurduğunuz iletişimdir.

1 Yaş Sendromunda Nasıl Davranmalı?

Bebeğinizin 1 yaş sendromunu daha kolay atlatabilmesi ve rutinlerinin zarar görmemesi için aşağıdaki önerileri deneyebilirsiniz:

• Bebeğinize seçenekler sunun. Bebeğinize arasından seçim yapabileceği iki opsiyon sunmanız, kendisini bağımsız hissetmesini ve tepki göstermemesini sağlar.
• Rutinlerini koruyun. Evet, bebeğiniz uyumak ya da yemek saatlerinde yemek yemek istemiyor olabilir. O halde bırakın bir sonraki yemek saatini beklesin ve rutinler dışında, günlük hayatın onun arzusuna göre akmayacağını anlasın. Endişelenmeyin, bebeğiniz kısa sürede kavrayacak ve rutinlerini korumayı öğrenecektir.
• Bebeğinize karşı sabırlı olun. Bebeğinize bağırmak ya da cezza vermek hem 1 yaş sendromunu daha kötü hale getirir hem de bebeğinizde travmalar kalmasına neden olur. Ona bağırmak ya da tepki göstermek yerine sebep-sonuç ilişkisi kurabileceği şekilde durumları açıklayın ve ondan da yardım isteyin.
• Enerjisini boşaltmasına yardımcı olun. Özellikle 1 yaş uyku sorunlarına karşı en iyi yöntem budur. Gün içinde onunla oyunlar oynamak ve yorulmasını sağlamak hem gece kesintisiz uyumasınıı sağlar hem de agresyon sorunlarını azaltır.
• Her dediğini yapmayın. Bebekler öfkeli olduklarında ya da ağladıklarında istekleri yapılırsa bu tavırları alışkanlık haline getirebilirler. Bu nedenle, bebeğinizin olumsuz ya da uygunsuz isteklerini yerine getirmemeye özen gösterin ve ona, rica etmediği sürece ve ağladığı sürece isteklerini maalesef gerçekleştiremeyeceğinizi anlatın.
• Yaşıtlarıyla sosyalleştirin. Benmerkezciliğin ve paylaşmama huyunun önüne geçmek sizin için mümkün olmayabilir; ama yaşıtlarıyla ya da evcil hayvanlarla sosyalleşen bebekler bu evreleri çok daha hızlı atlatırlar.

Bkz: Çocuk Gelişimi ve Psikolojisi

Sıkça Sorulan Sorular

1 yaşındaki bebek neden emmeyi reddeder?

Bu yaşlarda emmeyi reddetme sebebi genellikle 1 yaş sendromudur. 1 yaş sendromunun meme reddinin yanı sıra uykusuzluk, öfke krizleri gibi de belirtileri bulunur.

1 yaşındaki bebek sürekli ağlıyor, ne yapmalıyım?

1 yaş sendromuyla birlikte bebekler daha bağımsız olmak isterler ve istekleri engellendiklerinde agresifleşirler. Konuşarak kendilerini ifade edemedikleri için, ağlama, öfke nöbetleri, oyuncakları atma gibi tepkiler verebilirler.

Bebeklerin eşyaları atması nasıl engellenir?

Eğer bebeğiniz 1-3 yaş arasındaysa ve eşyaları fırlatma, kırma huyu varsa sebebi 1 yaş sendromu olabilir. Yaklaşık 2 sene süren bu sendrom nedeniyle bebeklerde eşya kırma, çok ağlama, inatçılık gibi belirtiler görülebilir.